Verkeer (2)

Zonet de Inleiding gelezen van Naomi Klein's The Shock Doctrine.

Ik lees hierin en citeer:
De regering van Bush greep de angst die door de aanslagen was gewekt onmiddellijk aan om niet alleen de War on Terror te beginnen, maar om er voor te zorgen dat dit vrijwel volledig een winstgevende onderneming was, een snel groeiende industrie die de haperende Amerikaanse economie nieuw leven inblies.

Deze oorlog kan het best worden opgevat als een rampen-kapitalisme-complex en de tentakels ervan reiken verder dan het militair-industriële complex waartegen Dwight Eisenhower waarschuwde aan het eind van zijn presidentschap:
Dit is een wereldoorlog die op elk niveau wordt uitgevochten door particuliere ondernemingen wier inzet wordt betaald uit publieke middelen en die het nooit eindigende mandaat hebben het Amerikaanse vaderland voor eeuwig te beschermen en onder tussen alle "kwaad" buiten de grenzen uit te roeien.

De voetdruk die deze actie nalaat op deze aarde en zijn bewoners is van een zodanig gehalte dat er niet tegen in opstand komen gelijk staat met zelfmoord op termijn.

Obama is met handen en voeten gebonden aan dezelfde particuliere ondernemingen, tenzij hij zoals Paz in Bolivië zijn geldschieters en kiezers in de steek laat en de kaart trekt van het algemeen belang. Maar dat is ongeloofwaardig.

Het zal maar verkeren.

 

Dimmen

To dim, licht beperken in hevigheid of/en gerichtheid (richting van de stralenbundel). Om ver te kunnen zien, zet ge de grote koplampen, les phares (= Fr.vuurtorens)aan. Uit hoffelijkheid om uw tegenligger niet te verblinden, dimt ge. Ge schakelt over van groot licht naar dimlicht. Wie eerst dimt, is hoffelijk. Antwoordt de tegenligger niet op uw "appel de phare", dan schakelt ge even terug en weer. Zo gaat de agressie crescendo tot de verstandigste haan onderdanigheid ten toon spreidt door de tegenligger gedimd tegemoet te rijden.

Knipperen tussen de grote lichten en dimlichten was een code die vrachtwagenchauffeurs gebruikten als ze volledig ingehaald waren door een voorbijstekende camion ten teken dat hij veilig kon invoegen. Waarop als dank een van-rechts-naar-links pinker teken werd opgevoerd. Deze communicatie gebeurde al, voor alle-richtingaanwijzers-aan als gevaarteken werd ingesteld.

Knipperen naar tegenliggers was een solidaire waarschuwing die een chauffeur gaf om een flikken-controle te signaleren, die hij net voorbijgereden was.

Tegenwoordig wordt veel geflikkerd op de linkerrijstrook van de snelweg. Er zijn blijkbaar mensen die geen "recht" hebben op een blauw zwaailicht en sirene, zich dan maar het recht toeëigenen om met veel bombarie - claxonneren durven ze voorlopig nog niet - een trager voertuig dan zij figuurlijk van de weg te maaien. Opzij, opzij, opzij, de poppenstoet komt hier voorbij. Sommige wegcriminelen snijden u wel degelijk de weg af als ge hen niet rap genoeg doorlaat.

De wetgever kan die laagvliegers het gras voor de voeten maaien door het "knipperen" door een achterligger de code te geven van onderdanigheid met de betekenis van "u mag eerst", als een chauffeur op het rijvak rechts van hem de intentie duidelijk maakt dat hij wil inhalen door naar links te pinken.

Even goed kan het knipperen naar een tegenligger op een kruispunt de boodschap inhouden om het kruispunt te ontruimen door links af te slaan, wat heel wat mensen niet (meer) aandurven omdat de algehele voorrang van rechts sinds 1 maart 2008 geldt. Afschaffen dus door het knipperen (signaal om eerst het kruispunt te ontruimen) rechtmatig boven de voorrangsregel te stellen en eigenlijk voorrang aan links!! verlenen. Weg met de voorrang van rechts!

Ik had dit artikel beter de titel "Onderdanigheid" meegegeven. Maar ik wil nog even fulmineren tegen het verschijnsel daytime light. Wie is de uil die auto's als verlichte kerstbomen in het verkeer wil loslaten? Het is logisch dat ge gezien wil worden als het menselijk oog als sensor een falend instrument is zolang de zon achter de horizon verdwenen is (entre chien et loup).

Het is en blijft een feit dat gelijk welke weggebruiker ten allen tijde moet kunnen stoppen voor een hindernis. Eerste en belangrijkste regel van de wegcode. Net zoals de eerste en belangrijkste regel voor de economie is: sparen om een appeltje voor de dorst opzij te hebben liggen. Het is nergens voor nodig de hele dag met gedimde lichten rond te rijden. Laat dat over aan tweewielers met één koplamp.

Wie is de uil die de stadslichten voor 's avonds bij verlichte wegen heeft tenietgedaan? Als veel mensen tegelijk praten op een bijeenkomst, groeit het lawaai in decibels aan, tot het peil dat we moeten roepen om verstaanbaar te zijn voor de naaste toehoorder. Als iedereen fluistert, is iedereen verstaanbaar voor zijn omgeving. Hoe meer nachtlicht, hoe minder licht nog opvalt, hoe meer verblinding en hoe kleiner de veiligheidsfactor wordt. Wil je de veiligheid opkrikken, gebruik minimaal licht. Licht valt enkel op in de duisternis. Of was dat nog niet opgevallen en overduidelijk? Ge wist het wel, maar ge had er niet aan gedacht.

Idem dito voor geboden en verboden. Geef ruim verantwoordelijkheid terug aan de weggebruiker in plaats van hem/haar als kinderen bij het handje te nemen en te dwingen met alle mogelijke middelen om ieder zijn "recht" te geven. 't Stad is van iedereen. De weg is van iedereen, maar toch meer van diegene die het snelst optrekt, het meest wendbaar is, de krachtigste remmen heeft. Daarvoor moet ge de "baan" afschaffen en Shared Space maken. Wat is Shared Space? en De werkwijze Shared Space?
 

Veiligheid en het valse veiligheidsgevoel

Volvo heeft veiligheid altijd als belangrijke waarde in zijn blazoen opgenomen. De Zweedse constructeur steunt onvoorwaardelijk de nul-tolerantie die zijn land als doel voorstaat inzake verkeersdoden en laat niets onverlet om zijn wagens immer veiliger te maken. Zowel voor de eigen inzittenden als voor de andere weggebruikers onderweg.

Ik heb enkele jaren achter het stuur van een doodskist gezeten. De Franse 2CV liet er geen twijfel over bestaan. Bij een zwaar ongeval zit je ingeblikt. Perte totale is een Franse zegswijze die elders als begrip overgenomen werd. Ge zijt u daar dan ook van bewust en gezond verstand zet u aan geen risico's te nemen met de beperkingen die u als bestuurder van een 2PK opgelegd worden. De motorisatie-graad van de huidige voertuigen is van die aard dat de verschillen tussen snelle en trage voertuigen drastisch opgedreven zijn.

ABS en ESP worden veralgemeend. Intelligente snelheidsbegrenzers en kruissnelheids-controle,aangevuld met afstandssensoren die het voertuig automatisch tot stilstand brengen voor een hindernis, gps die meer kan dan u de weg wijzen, verhogen het veiligheidsgevoel, maar zolang gesofistikeerde machines het rijproces niet volledig van u overnemen, en uw wagen uit het verkeer halen en aan de kant zetten in een falende omstandigheid, blijft uw veiligheid beperkt tot wat tussen de twee oren beslist wordt.

Als u ook af en toe beelden ziet van wrakstukken uit ongevallen, die niet noodzakelijk ongelukken zijn, kunt u eruit opmaken dat bestuurders ervan niet defensief gereden hebben of bewust achter het stuur zaten.

Stoplichten

Achter Kontich wonen ook nog mensen is een Antwerpse uitdrukking om te zeggen dat meer en meer mensen (voorliggers in dit geval) nog weinig of geen rekening houden met diegene naar wie ze hun gat toekeren en daardoor uitsluiten uit het "gesprek".

Wanneer gaan mensen als ze stilstaan gatver... eens rekening houden met diegene die vlak achter hen stilstaan en wel gezien hebben dat ze gestopt zijn?

Ik heb de pinkers zien evolueren van een lichtgevende pijl, die uit de stijl tussen de twee deuren van een Citroën traction-avant floepte, over het rode lampje dat bleef branden als nachtverlichting maar onderbroken werd om af te slaan naar de huidige led-pinkers, die behalve voor- en achteraan ook nog licht spuwen uit de zijkant van de zijspiegels. Ik heb niets tegen duidelijkheid, maar de huidige generatie is gefocust op bijziende of halfblinde mensen. Van heel ver lichten stoplichten en pinkers op. Niks op tegen. Diezelfde leds, als ge er vlak achter staat en ze hun maximale verlichting weergeven, verblinden.

Automatische versnellingsbakken voeren het excuus aan dat ze wel moeten remmen, ook als ze geen gas geven. Dat kan best waar zijn. Als ze automatisch schakelen, dan hoeven ze enkel de handle in de nul-stand te zetten als ze stilstaan of als dit te veel uit- en inschakelen vraagt, hun handrem gebruiken, wat ik ook doe als ik op een helling stilsta.

Het is volkomen zinloos, nonsense, om op de rem te blijven staan als een achterligger het zicht op uw stoplichten inneemt. Ik heb een tijd mijn grote lichten laten weerkaatsen in de spiegels van een stoplichtende voorligger die mij verblindde. Ik heb deze agressieve tactiek om voorliggers in te lichten over de verblinding die zij ten toon spreiden vervangen door het defensieve neerklappen van mijn zonneklep, toen ik merkte dat mijn handelwijze verkeersagressie opwekte. Als achterligger blijf ik op mijn honger zitten.

Een op tien duwen hun rempedaal niet in tot de lichten op groen springen. Meestal is het voertuig niet van de jongsten. Bestaan er al maximale waarden van lichtvervuiling? Het derde stoplicht bovenaan en centraal valt niet meer op. Enkel dezelfde oudere wagens bezitten het nog niet. Als er uitsluitend verlichte kerstbomen zullen rondrijden, wordt het misschien te moeilijk om onderscheid te maken en slaat de slinger allicht opnieuw over naar een meer sobere verlichting. Op dit ogenblik is de opvalzucht een van de waarden die de concurrentie ons opdringt. Eenvoudige, niet-verblindende verlichting is tot op heden geen optie.

Ritsen

Ritsen, ook invoegen of inweven genoemd. Wie heeft het geleerd? Kent u een rijschool, die aanleert - theorie en praktijk - hoe het bij ritsen in zijn werk gaat? Op beide vragen moet ik u het antwoord schuldig blijven.

Ritsen is een rijtechniek, die toegepast wordt tussen twee voertuigen in twee naast elkaar liggende rijstroken, waarbij de ene de andere inhaalt en opnieuw invoegt, van rechts naar links en omgekeerd. Of waarbij een voertuig invoegruimte geeft aan een ander voertuig dat vanuit een zijstraat of op een oprit de verkeersstroom vervoegt.

Stel u de verkeerssituatie voor, waarbij twee rijstroken in een flessenhals herleid worden tot één enkele, omwille van een wegversmalling, een versperde rijstrook (ongeval of defect). Blijven de twee rijstroken gevuld tot aan de flessenhals of wordt binnen gezichtsafstand op de flessenhals op voorhand ingevoegd tot één rijstrook, m.a.w. hebben chauffeurs leren ritsen of niet? En zijn ze bereid er ééntje voor hen tussen te laten, de volgende achter hen?

Wat is de valkuil die voor hen gespannen wordt? Als er niet voldoende afstand gelaten wordt tussen voorligger en volger, dan is er een probleem. In de file, maar ook bij de normale doorstroom, wordt te dicht op elkaar gereden (bumperkleven). Omdat niet iedereen zeker is van de hoffelijkheid van de achterligger, durft niet iedereen tijdig invoegen en wordt voortijdig ingevoegd om zeker te zijn en niet te moeten wachten op een hoffelijke achterligger.

Wanneer voldoende tussenafstand opgebouwd wordt bij het inhalen en invoegen (bestaat enkel uit het loslaten van het gaspedaal, zodat snelheid geminderd wordt), is er helemaal geen probleem en kan iedereen blijven rijden. Er is een gebrek aan vertrouwen tussen chauffeurs onderling.

Over afstand houden heb ik het later nog als we het hebben over de eeuwige middenstrookrijder op een drie-baanvaksweg.

Verkeer (definitie)

Er is verkeer wanneer een weggebruiker onderweg is van punt A naar B.

Onder weggebruiker versta ik ieder mensenkind. Ook als het een bejaarde man of vrouw is die tijd nodig heeft om aan de overkant te geraken van de straat, die zijn tijd neemt om boodschappen te doen of naar de dokter te rijden, zeker als het een kind zonder remmen is. Of hij of zij op een brommer zit, fietst met haar kroost in de bak of ook op de fiets, unisex onder een helm een zware moto bedient, met een Lijnbus rijdt of autocar, maakt niet uit. Voetganger of bestuurder van een kraanwagen met 10 wielen of een truck met opligger, tram en trein: er zijn veel verschillende weggebruikers, met elk zijn mogelijkheden en beperkingen in wendbaarheid en functie.

Een weggebruiker, hoe snel hij zich ook voortbeweegt moet ALTIJD in staat zijn om een hindernis te ontwijken of ervoor tot stilstand te komen, behoudens wie zelfdoding voor ogen heeft en een voertuig als wapen beoogt. Wie binnenrijdt of opschept, heeft geen voeling met de andere waarvoor hij mee-verantwoordelijk is. De wegcode is pervers geëvolueerd naar sterke en zwakke weggebruikers. Vroeger was de weg van iedereen. Nu is de rijbaan bij uitstek voor de gemotoriseerden. Hans Monderman is afgestapt van dat axioma en richt de weg opnieuw in zonder strepen, zonder voetpad, zonder reling, zonder verkeerstekens en -lichten.

Jaime Lerner, de burgemeester van Curitiba (Brazil) is nog verder gegaan en maakte van zijn stad een ecologisch gebied, waar verkeer strikt georganiseerd is. Op drie dagen tijd veranderde hij de drukke hoofdstraat in een verkeersvrije straat, waar kinderen spelen, voetgangers het voor het zeggen hebben. Met het uitgedachte openbaar vervoer zijn weggebruikers in staat zich te verplaatsen over het hele grondgebied van de stad in een minimum van tijd.

Verkeer wordt gekenmerkt door het afleggen van stukken weg tussen kruispunten. Op een kruispunt bestaat de mogelijkheid om de rijrichting te verlaten en af te slaan in een zijweg.

Op dezelfde manier kan een autosnelweg gezien worden als stukken weg tussen af- en opritten, waar snelverkeer de weg kan verlaten of in de verkeersstroom kan invoegen.

De hemel in het verkeer kan bereikt worden als voldoende doorstroming bereikt wordt, aan kruispunten, op- en afritten. Zoniet is het een hel waar de file hoogtij viert, volgens de enen, een vagevuur volgens de anderen, die de mensheid loutert, de kans geeft om te onthaasten, of voor de doodrijders die op de staart van de file inbeuken, een zelfmoordpoging die soms effectief is. (Ik heb reeds gewaagd van de eerste regel in het verkeer: iedereen moet voor een hindernis kunnen stoppen). Wie een verkeersmoord overleeft, dient van de weg geplukt te worden en mag zich de rest van zijn leven laten rijden.

Om voor elke hindernis op de weg te kunnen stilhouden, is de nodige afstand gekoppeld aan de gereden snelheid en de weersomstandigheden kritiek. Reken maar eens uit hoe groot de veilige afstand moet zijn tot een voorligger of een opduikende hindernis. Op de ringweg van Brussel en Antwerpen vermeerderd met een factor voor de afstand tot de volgende afrit in een weefzone. Ik heb het hierover nog in een volgend bericht over de file.

Of hoe de verkeershemel er op aarde uitziet.

Na het lezen van 'Traffic' van Tom Vanderbilt (De Bezige Bij) was ik zover dat ik een antwoord wilde schrijven op zijn reis door de verkeerswereld. Onderweg zijn doe ik al mijn hele leven als voetganger, spelend kind - toen dat in mijn jonge jaren nog kon op straat - als fietser, ik heb wel eens op de brommer van mijn dochter gereden, als bestuurder van een Kever, een 2PK, een Peugeot 405, twee DS'en break, een Toyota Hi-ace camionette, met en zonder paardenvan en remork. Naast de receveur gestaan op tram 10, autostop gedaan met vrachtwagenchauffeurs, als begeleider meegereden in een autocar.

Ik heb de wegcode meer dan vijftig jaar zien evolueren tot vandaag. Mijn rijbewijs mocht ik in 1965 afhalen op erewoord, dat ik een auto kon besturen en mij zou houden aan de bestaande wegcode. Mijn vader heeft mij leren autorijden in een Borgward. Ik heb mijn drie dochters voorbereid op hun rijexamen, waar ze alledrie in geslaagd zijn bij de eerste proef. Ze moesten leren rijden met een wrak dat nauwelijks nog remde, en waar de pook regelmatig uit de versnelling sprong.

Mijn bonus-malus graad is al jaren nul. Mijn verzekering betaal ik uit solidariteit met de brokkenmakers. Een ongeluk kan iedereen overkomen, de meest onbezonnene eerst. En de meeste mannen kunnen geen drie dingen tegelijk aan: telefoneren, luisteren waarlangs ze moeten rijden, terwijl de boxen trillen met informatie over de files. Ik ook niet. Vanderbilt ontleedt het verkeersgebeuren door in de huid te kruipen van de deelnemer(s) en stelt vast dat het algemeen belang net zoals in andere takken van het maatschappelijk leven ver zoek is. Ikke, ikke en de rest kan stikke. Overleven in de jungle, waar dood en verminking alom toeslaat. Mieren doen het anders. Als een kolonie trekmieren op stap is, worden zij niet gedicteerd door law and order. Er staan geen flitspalen op hun route. Toch zijn ze in staat om een beek over te steken door het bouwen van een levende brug. Een aantal onder hen haken zich aan elkaar vast en laten zich drijven naar de overzijde. Als die genie-brug van oever naar oever een feit is, kunnen de overige werksters en soldaten de overkant bereiken.

Wie niet sterk is, moet slim zijn. Een miljoen verkeersdoden per jaar over de globale wereld wordt aanvaard als de noodzakelijke tol voor de mobiliteit van allen. Zweden hanteert een nul-tolerantie. Zal de technologie in staat zijn die norm te halen met geautomatiseerd verkeer zonder menselijke factor? Geweldloosheid inbouwen in de menselijke genen om het vrije mierengedrag te evenaren? Gaat onze planeet ten onder omwille van onze hebzucht en ongebreidelde zucht naar individuele mobiliteit of kunnen we met 15% overtuigden, de rest zover krijgen dat ze hun verantwoordelijkheid opnemen?

De overheid denkt de 15% onverantwoordelijken, die verkeersdoden en -verminking op hun geweten hebben, repressief in het gareel te dwingen met boetes, intrekking van rijbewijs, tot gevangenisstraf.

Ik betrap mezelf op overwegingen om het rode licht te negeren, als er geen verkeer gebruik maakt van het groen. In het holst van de nacht heb ik er al enkele keren één verbrand. Louis Tobback mag in de woestijn staan wachten voor een roodlicht, terwijl er geen kamelen in zicht zijn. Verkeerslichten die niet intelligent zijn en kruispunten enkel reguleren omdat voorrang van rechts ze anders bezet in plaats van ze te ontruimen, moet ik daar rekening mee houden?

Hans Monderman was niet te beroerd om een streep te trekken door en terug te komen op wat hij een gans leven als verkeersdeskundige had ingesteld, om tot de conclusie te komen, dat de mens onderweg met zijn evennaaste onderweg verkeer moet onderhandelen door oogcontact of gedragscommunicatie om elk hun weg te banen in respect voor elkaar. Waarom houdt de politiek vol dat regels die meer dan 50 jaar standhouden niet kunnen omgebogen worden? Politiek niet haalbaar in het continent Europa. Evolutie is per definitie niet behoudsgezind. Zweden stapte over van linkshouden naar rechtsrijden na een lange voorbereiding. Waarom zou het onmogelijk zijn om de voorrang van rechts te vervangen door voorrang aan links, wat nu al op ontelbare rondepunten gebeurt als inherent, logisch gevolg van het ontwerp van een rotonde?

Geef voorrang aan rechts op een rotonde en het verkeer valt stil. Als op een kruispunt verkeerslichten uitvallen, geef voorrang aan links en er ontwikkelt zich een rotonde. Eenvoudig genoeg omdat voorrang aan links een kruispunt ontruimt en voorrang aan rechts een kruispunt bezet met oververzadiging en stilstand tot gevolg.

Wat houdt verkeersmensen tegen om deze evidentie onder ogen te willen zien en de huidige situatie aan te passen? Als ik voorrang aan links toepas op een kruispunt en wie links wil afslaan laat voorgaan, dan gaat er meestal een handje omhoog dat bedankt. Waarom kan de regel niet zijn dat mensen dankbaar kunnen zijn voor de geboden kans. Op sommige kruispunten met lichten, gaat linksafslag voor op het doorgaand verkeer. De groene afslagpijl licht eerst op. Waarom kan dat niet veralgemeend worden. Het kruispunt wordt ontruimd. Is er een reden voor, dat gewacht moet worden om af te slaan. Is die bestemming minder waard dan rechtdoorrijden?

Dit bij wijze van inleiding. Lees verder over verantwoordelijk mierenverkeer dat iedereen de mogelijkheid biedt om in de verkeershemel te geraken. "Er mag er altijd ééntje voor mij tussen, de volgende achter mij" is een slogan die het algemeen belang dient en waar iedereen wel bij vaart. Diegene die het toestaat heeft een warm gevoel omdat hij iemand tevreden stemt. Diegene die mag ritsen, omdat hij dankbaar denkt dat er nog "mensen" bestaan.